کد مطلب:1565 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:291
احکام حج
2044- حـج : زیارت كردن خانه خدا و انجام اعمالی است كه دستور داده اند در آنجا بجا آورده شود , و در تمام عمر بر كسی كه این شرایط را دارا باشد , یك مرتبه واجب می شود : اول آن كه بالغ باشد.
دوم آن كه عاقل و آزاد باشد.
سـوم بـه واسـطه رفتن به حج مجبور نشود كه كار حرامی را كه ترك آن از حج مهمتر است انجام دهد , یا عمل واجبی را كه از حج مهمتر است ترك نماید.
چهارم آن كه مستطیع باشد.
و مستطیع بودن به چند چیز است .
اول آن كه توشه راه و هم چنین مركب سواری - در صورت احتیاج به آن - یا مالی كه بتواند با آن مال آنها را تهیه كند داشته باشد.
دوم سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد كه بدون مشقت زیاد بتواند مكه رود و حج را به جا آورد.
سـوم در راه مـانـعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد , یا انسان بترسد كه در راه جان یا عرض او از بین برود , یا مال او را ببرند , حج بر او واجب نیست .
ولـی اگـر از راه دیـگـری بتواند برود , اگر چه دورتر باشد , باید از آن راه برود , مگر آن كه آن راه آن قدر دورتر و غیر معمولی باشد كه بگویند راه حج بسته است .
چهارم به قدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد.
پنجم مخارج كسانی را كه خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچه .
و مخارج كسانی را كه مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد.
شـشم بعد از برگشتن كسب یا زراعت , یا عایدی ملك , یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد , یعنی این طور نباشد كه به واسطه مخارج حج پس از برگشتن مجبور شود به زحمت زندگی كند.
2045- كسی كه بدون خانه ملكی رفع احتیاجش نمی شود , وقتی حج بر او واجب است كه پول خانه را هم داشته باشد.
2046- زنی كه می تواند مكه برود , اگر بعد از برگشتن , از خودش مال نداشته باشد , و شوهرش هم مثلا فقیر باشد , و خرجی او را ندهد , و ناچار شود كه به سختی زندگی كند , حج بر او واجب نیست .
2047- اگـر كـسی توشه راه و مركب سواری نداشته باشد , و دیگری به او بگوید حج برو , و من خرج تو و عـیالات تو را در موقعی كه در سفر حج هستی می دهم , در صورتی كه اطمینان داشته باشد كه خرج او را می دهد حج بر او واجب می شود.
2048- اگر مخارج رفت و برگشت و مصارف عیالات كسی را در مدتی كه مكه می رود و برمی گردد , به او ببخشند برای این كه حج كند , حج بر او واجب می شود , اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هـم مـالی كه بتواند با آن زندگی كند نداشته باشد , ولی اگر طوری باشد كه روزهای سفر حج روزهای كـسـب و كارش باشد , به طوری كه اگر حج رود نتواند قرض خود را در موقعش ادا نماید یا آن كه نتواند مخارج زندگانیش را در بقیه سال تامین نماید حج بر او واجب نیست .
2049- اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات كسی را در مدتی كه مكه می رود و برمی گردد به او بـدهـنـد و بـگـویـنـد حـج بـرو , ولـی ملك او نكنند , در صورتی كه اطمینان داشته باشد كه از او پس نمی گیرند , حج بر او واجب می شود.
2050- اگر مقداری مال كه برای حج كافی است به كسی بدهند و با او شرط كنند كه در راه مكه به كسی كه مال را داده خدمت بنماید , حج بر او واجب نمی شود.
2051- اگـر مقداری مال به كسی بدهند و حج بر او واجب شود , چنانچه حج نماید , هر چند بعدا مالی از خود پیدا كند , دیگر حج بر او واجب نیست .
2052- اگـر بـرای تـجـارت مـثـلا تـا جده برود و مالی به دست آورد كه اگر بخواهد از آنجا به مكه رود مـسـتـطیع باشد , باید حج كند و در صورتی كه حج نماید , اگر چه بعدا مالی پیدا كند كه بتواند از وطن خود به مكه رود دیگر حج بر او واجب نیست .
2053- اگـر انـسـان اجـیـر شـود كه مباشرتا از طرف كس دیگر حج كند , چنانچه خودش نتواند برود و بخواهد دیگری را از طرف خودش بفرستد , باید از كسی كه او را اجیر كرده اجازه بگیرد.
2054- اگـر كسی مستطیع شود و مكه نرود و فقیر شود , باید اگر چه به زحمت باشد , بعدا حج كند , و اگـر بـه هیچ قسم نتواند حج برود , چنانچه كسی او را برای حج اجیر كند , باید به مكه رود و حج كسی را كـه برای او اجیر شده بجا آورد و تا سال بعد چنانچه ممكن است در مكه بماند و برای خود حج نماید , ولی اگر ممكن باشد كه اجیر شود و اجرت را نقد بگیرد و كسی كه او را اجیر كرده .
راضـی شود كه حج او در سال بعد بجا آورده شود , چنانچه اطمینان نداشته باشد كه سال بعد بتواند برای خـود حـج بـرود , بـایـد سـال اول برای خود حج نماید و حج آن كسی را كه او را اجیر كرده برای سال بعد بگذارد.
2055- اگـر كـسـی كه مستطیع شده به مكه رود و در وقت معینی كه دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد , چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد , حج بر او واجب نیست .
مگر آن كه از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته , كه در این صورت اگر چه به زحمت باشد باید حج كند.
2056- اگـر كسی كه مستطیع شده حج نكند و بعد به واسطه پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید , و ناامید باشد از این كه بعدا خودش حج كند باید دیگری را از طرف خود بفرستد , بلكه اگر ناامید هم نباشد , احـتیاط واجب آن است كه اجیر بگیرد و در صورتی كه بعدا قدرت پیدا كرد , خودش نیز حج نماید , و هم چنین است اگر در سال اولی كه به قدر رفتن حج مال پیدا كرده , به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حـج كند و ناامید از توانایی خود باشد , و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است كه چنانچه منوب عنه مرد باشد , نایب صروره باشد , یعنی كسی كه اولین مرتبه حج رفتن او باشد.
2057- كسی كه از طرف دیگری برای حج اجیر شده , باید طواف نساء را نیز از طرف او بجا آورد و اگر بجا نیاورد , زن بر آن اجیر حرام می شود.
2058- اگـر طـواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش كند چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و بجا آورد صحیح است .
ولی چنانچه برگشتن برایش مشقت داشته باشد می تواند نایب بگیرد.